Nét văn hóa của người Việt thường được thể hiện qua các phong tục, tập quán. Trong phong tục tang lễ cũng là một nét văn hóa độc đáo. Tổ chức tang lễ trang nghiêm, chu đáo vừa giúp người chết được an nghỉ vừa thể hiện tấm lòng của con cháu với người chết. Nhưng không phải ai cũng biết đến những phong tục này. 

Một số lễ trước khi an táng

Phát tang

Theophong tục tang lễ thì trước khi an táng tang chủ làm lễ phát tang. Số khăn tang và mũ mấn  được đặt trên hương án, số lượng đủ với số con cháu. Lúc làm lễ, tang chủ và con cháu quỳ trên chiếu để thực hiện lễ phát tang. Khi làm lễ xong con cháu sẽ được tang chủ phát khăn tang. Những người vắng mặt trong tang lễ thì khăn sẽ tang sẽ được giữ lại. Con trai, con gái và con dâu đều thắt khăn tang. Đồng thời đội mũ mấn và buộc một vòng dây chuối ngang người. Riêng con rể chỉ chí khăn tang mà không đội mũ mấn. Trong tang lễ con, cháu quấn khăn trắng, chắt thì khăn vàng, chút thì đội khăn đỏ.

Phúng viếng

Ngày xưa, tang lễ thường bắt đầu từ 3 – 4 giờ chiều hôm trước đến 9-10 giờ sáng hôm sau. Dự vào phong tục tang lễ của người Việt, sau lễ phát tang là thời gian phúng viếng. Kể từ lúc này, người con trai trưởng phải đứng bên cạnh để cảm ơn những người đến phúng viếng.

Người đến phúng đứng thành hàng trang nghiêm trước hương án. Người đại diện bước ra nói lời chia buồn với tang chủ. Sau đó họ dành một phút cúi đầu mặc niệm người đã khuất. Khi kết thúc, người đáp từ trong tang lễ sẽ nói lời cảm ơn. Mỗi lễ phúng được tấu một khúc nhạc riêng, được quy định sẵn, rất bài bản.

Tế vong

Vào buổi tối, khi tang lễ đã vãn người đến phúng viếng thì phường hiếu sẽ làm lễ tế vong. Đối diện bàn thờ vong, người ta kê một chiếc bàn. Trên bàn bày một bình hương, một chai rượu nhỏ, một đĩa xôi và một đĩa thịt luộc. Chủ tế lần lượt dâng từng thứ lên ban thờ vong, mỗi lần dâng sẽ có một bài tế riêng.

Quay cữu

Đúng 12 giờ đêm, tang gia sẽ tiến hành phong tục tang lễ quay cữu (xoay chiều quan tài). Trước khi quay cữu, tang chủ phải làm lễ tế. Quan tài được quay theo chiều ngang của ngôi nhà, đầu hướng vào phía ban thờ, chân hướng ra cửa. Quay cữu xong, mọi người có thế đi nghỉ ngơi.

Tế cơm

Sáng hôm sau,tang chủ cần làm lễ tết cơm trước khi cất đám khoảng 1 giờ. Cơm tế gồm một bát cơm tẻ, một quả trứng luộc, một đĩa muối trắng và một chén nước. Tang chủ tế và lần lượt dâng tùng thứ một lên bàn thờ vong. Người xưa cho rằng, đó là cho người quá cố ăn no trước khi sang thế giới bên kia.

Nghi thức an táng

Cất đám

Đến giờ đưa tang, thầy cúng đọc văn tế, đọc xong sẽ tiến hành phạt mộc. Sau đó đậy kín nắp quan tài lại và khởi hành đám tang.Thứ tự theo phong tục tang lễ: Phật đình, long kiệu, cờ phướn, cầu kiều (đối với người quy phật), linh sa, cờ tang, phường kèn, xe tang, con cháu, cuối cùng là hàng xóm.

Hạ huyệt

Huyệt sẽ được con cháu đào từ hôm trước theo dúng phong tục tang lễ. Lúc hạ huyệt, người con trai trưởng lấp hòn đất đầu tiên, sau đó các anh em, con cháu.  Điều này thể hiện ý nghĩa con cái đắp mộ cho cha mẹ. Nếu trường hợp an táng vĩnh viễn, mộ sẽ được xây dựng chắc chắn. Nếu chôn theo tục cải táng thì mộ chỉ đắp sơ sài rồi phù cỏ. Khi xong tang lễ, phải về bằng con đường khác lúc đi và cũng không khóc nữa, vì như vậy hồn người chết sẽ biết mà theo về. Ngày nay nhiều người chọn an táng người thân ở nghĩa trang. Vì thế mà việc chôn cất cũng thuận tiện và trang trọng hơn. 

Rước vong về thờ

Ảnh, bát hương cùng mâm quả thờ được rước về và đặt lên bàn thờ. Trên bàn thờ phải luôn có nhang đèn, hương khói.

Một số nghi thức sau đám tang

Đi đắp mộ

Ba ngày sau tang lễ, con cháu tiến hành đi đắp lại mộ để mộ cao và đẹp hơn. Lấy những mảng cỏ phủ kín bề mặt ngôi mộ, sau đó hương khói rồi trở về. Người xưa cho rằng, nếu cỏ trên ngôi mộ lên nhanh và xanh tươi là điềm báo mồ yên mả đẹp.

Cúng tuần đầu

Sau khi an táng thì tiến hành lễ cúng tuần đầu. Theo tục xưa, tuần đầu không quy định bao nhiêu ngày, mà là ngày rằm hoặc mùng một đầu tiên sau khi chết. Lễ này có thể cúng tại nhà, không cần thiết phải ra mộ.

Cúng 49 ngày

Sau ngày tang lễ 49 ngày con cháu làm lễ cúng tại nhà. Hoặc có thể mang xôi gà, rượu, trầu, cau, hương ra mộ. Sau 49 ngày có thể rước vong linh lên chùa đối với những người đã quy y. Ngoài ra, theo phong tục tang lễ, lễ 49 ngày có thể cúng tại chùa hay đền thờ.

Cúng 100 ngày

Trong vòng 100 ngày, con cháu phải cúng cơm mỗi ngày hai bữa trưa, chiều. Lễ này cũng như lễ 49 ngày, nhưng thường được tổ chức lớn hơn. Sau 100 ngày thân nhân không phải cúng cơm nữa, người quá cố được thờ chung trên bàn thờ tổ tiên.

Kỵ nhật (giỗ đầu)

Người dân cúng giỗ Tổ tiên và thân nhân của mình mỗi năm 1 lần vào ngày người đó mất. Trong đó, họ rất coi trọng giỗ đầu và thường tổ chức long trọng. Thường lễ cúng sẽ là những món mà khi còn sống người đó thích ăn.

Cải táng

Với những người chọn hình thức an táng là cải táng thì sau 3 năm sẽ tiến hành cải táng. Cải táng cũng có nhiều nghi thức. Nhưng hình thức này tùy vào từng hình thức an táng người mất.

Như vậy, phong tục tang lễ của người Việt cũng là một nét văn hóa. Phong tục này được thực hiện để con cháu thể hiện tấm lòng với người quá cố. Ngoài ra, các nghi thức cũng giúp người chết sớm về miền cực lạc.

Dịch vụ tang lễ trọn gói tại Nghệ An
Văn phòng: Lưu Vĩnh Sơn, Thạch Lưu, Thạch Hà, Hà Tĩnh
CS2: Số 101  Nguyễn Du, TP Vinh, Nghệ An
CS3: Gần cổng chợ Hưng Phúc, Hưng Nguyên
CS4: Khối 7 Thị trấn Quán Hành, Nghi Lộc
Hotline: 0965551220 - 0924.743.934 
Email. [email protected]
Website: http://dichvutanglehatinh.com